W poprzedniej części (kliknij) pisaliśmy o tym, czym są zwinne metodyki zarządzania projektami i opisywaliśmy charakterystykę zespołu pracującego w podejściu Scrum.

W tym numerze skupimy się natomiast na budowie struktury organizacyjnej zwiększającej efektywność zespołów pracujących w podejściu „agile”.

Firmy stosujące na szeroką skalę zwinne rozwiązania, wzorują się zwykle w tym zakresie na schemacie wdrożonym przez Spotify, który postrzegany jest jako duża organizacja skutecznie utrzymująca kulturę start-upu. Dlatego też warto znać ten sposób zarządzania realizacją zadań.

Kevin Goldsmith, VP of Engineering w Spotify w wywiadach niejednokrotnie podkreślał, że nomenklatura stworzona przez jego firmę była niezbędna, aby ułatwić komunikację pomiędzy pracownikami należącymi często do wielu, różnego rodzaju, zespołów i grup w organizacji. Jednakże ten nowy model funkcjonowania jest przede wszystkim odzwierciedleniem i pewnego rodzaju „rusztowaniem” dla kultury organizacyjnej, którą w Spotify nazywa się Agile Engineering Culture. Firma, która wyrosła z podejścia Scrum dość szybko odkryła, że przy błyskawicznie rozrastającej się strukturze (w której wszyscy zaangażowani są w tworzenie zaawansowanych technologicznie produktów) przestaje być ono wystarczające. W związku z tym zasady zaczerpnięte ze Scruma uznano za opcjonalne i przyjęto dwa kluczowe założenia wracając tym samym do „korzeni zwinności”:

  1. Agile jest ważniejszy niż Scrum
  2. Zasady Agile są ważniejsze niż jakiekolwiek praktyki

W związku z tym zmieniono również nazwę Scrum Master (o której pisaliśmy w części 1) na Agile Coach. Podkreślono tym samym, iż organizacji bardziej niż na “mistrzach procesów” zależy na „służebnych przywódcach”. Ponadto Spotify to firma, w której kultura organizacyjna jest stałym przedmiotem dyskusji, a myślenie o doskonaleniu sposobu pracy przenika wszystkie obszary. Przekłada się to wprost na model funkcjonowania.

Scrum Team (opisywany w części 1) w strukturze Spotify nosi nazwę Squad (z ang. ekipa, drużyna, skład) i tworzony jest przez 6 – 12 osób (choć zwykle nie więcej niż 8), które obejmują funkcje Produkt Ownera czy Agile Coacha lub zajmują się takimi obszarami jak: iOS, Android, UX, K&M (Keyboard and Mouse), QA, Backend. Każdy z takich małych zespołów zostaje powołany w celu realizacji konkretnej długoterminowej misji, a następnie rozwiązywany po jej wypełnieniu. Squad decyduje zupełnie samodzielnie o tym, co buduje, w jaki sposób buduje i jak kształtuje współpracę w zespole. Jedyne ograniczenia to misja, strategia produktowa i cele krótkoterminowe. Oznacza to całkowitą autonomiczność tych najmniejszych, fundamentalnych dla struktury organizacyjnej jednostek. Aby wesprzeć fizycznie tę niezależność każdy Squad ma do dyspozycji swoją własną strefę pracy, „chill out” oraz salę spotkań.

Inne firmy kierując się tym wzorcem zaczęły także stosować własne terminy określające Scrum Team takie jak na przykład: Crew (z ang. załoga), Unit (z ang. jednostka, oddział), Troop (z ang. gromada, oddział) czy też Lineup (z ang. skład, obsada).

Oprócz Squadu w Spotify znajdziemy również:

  • Tribe (z ang. plemię) – kilka Squadów funkcjonujących w tym samym obszarze biznesowym (np. Tribe wykonujący rozwiązania mobilne); Tribe składa się zwykle z nie więcej niż 40-150 osób, które siedzą w jednej przestrzeni biurowej, aby zapewnić skuteczniejszy przepływ informacji i wiedzy. Dla Spotify wyjątkowo ważne są interakcje pomiędzy Squadami w ramach Tribe’u. Jednostką tą zarządza lider, który pełni rolę stricte menedżerską i to on powinien zapewniać wszystkim podległym Squadom sprzyjające środowisko pracy.
  • Chapter (z ang. rozdział) to zespół pracowników pełniących tę samą rolę w organizacji (choć w różnych Squadach) jak na przykład wspomniani już wcześniej deweloperzy Android czy iOS. A zatem w takim przypadku będziemy mieli do czynienia z Chapterem Deweloperów iOS i Chapterem Deweloperów Android. Każdy Chapter ma swojego szefa (ang. Chapter Lead). Ważny jest fakt, że liderzy ci są półetatowymi programistami i zwykle są członkami różnych Squadów, a zatem nie pełnią roli stricte menedżerskiej.
  • Guild (z ang. gildia, bractwo) – społeczności zakładane przez pracowników skupione w większości wokół dyskusji i zdobywania wiedzy w zakresie tematów zawodowych (np. C++ Guild). Członkostwo jest nieobowiązkowe, ale każda zatrudniona osoba może dowolnie wstępować do wybranej przez siebie gildii. Oczywiście istnieją też społeczności bardziej związane z hobby czy rozrywką jak bractwo piwne czy też zrzeszające pasjonatów fotografii. Rolą gildii na poziomie organizacji jest również zwiększenie efektywności komunikacji pomiędzy Tribe’ami.
  • Alliance (z ang. sojusz) – jednostka organizacyjna złożona co najmniej z 2 Tribe’ów, które łączą podobne misje. Sojusze powstały w związku z rozrastaniem się firmy Spotify i coraz częstszymi tarciami pomiędzy wzrastającą liczbą Tribe’ów.

Struktura organizacyjna stworzona przez Spotify jest coraz częściej odwzorowywana w innych organizacjach zajmujących się rozwojem zaawansowanych technologicznie produktów, gdyż umożliwia:

  • osiąganie wysokiego poziomu autonomii i odpowiedzialności,
  • wzrost innowacyjności bez utraty korzyści wynikających z powtarzalności działań,
  • przyśpieszenie uzgodnień i osiąganie porozumienia bez wprowadzania nadmiernej kontroli.