Zainspirowani życzeniami naszych Koleżanek i Kolegi HRowców (kliknij), w których temat ten pojawiał się dość często, postanowiliśmy zastanowić się nad tym, czym w zarządzaniu zasobami ludzkimi, tak naprawdę, jest inspiracja.
Pojęcie to stało się ostatnio niezwykle modne, a i my na łamach HR First Magazine, musimy bardzo się starać , aby go nie nadużywać. Jako ciekawostkę mogę zdradzić informację, iż jednym z pierwszych pomysłów na nazwę naszego pisma było HR Inspiro 🙂
Na czym zatem polega magia i siła przyciągania terminu inspiracja?
Definiowanie
Zacznijmy jak zwykle od początku, czyli od etymologii tego słowa.
Inspiracja pochodzi od łacińskiego inspirare, czyli wdmuchiwać, natchnąć, wzbudzić; Słownik języka polskiego definiuje ją jako „natchnienie, zapał twórczy” lub „wpływ wywierany na kogoś, sugestię”. Aby uniknąć tłumaczenia ignotum per ignotum i dopełnić znaczenie tego pojęcia warto doprecyzować, że natchnienie to „stan duchowego ożywienia twórczego, dążenie do czegoś wielkiego, wzniosłego” oraz „rzecz, osoba, zjawisko itp. będące podnietą do jakiegoś działania”. Można zatem wnioskować, iż inspiracja jest stanem lub przeżyciem zarówno na poziomie poznawczym, emocjonalnym, jak i duchowym, a jego rezultatem jest wytworzenie czegoś, najczęściej nowego rozwiązania lub koncepcji. Jeśli natomiast spojrzymy na opisywane zjawisko od strony procesowej, warto zauważyć, iż cechy danego elementu rzeczywistości mogą uruchomić reakcję twórczą u danej osoby.
Podejście naukowe
Eksperci, psycholodzy Todd M. Thrash i Andrew J. Elliot („Inspiration as a psychological construct”, Journal of Personality and Social Psychology, 2003). zauważyli, iż inspiracja implikuje motywację, co oznacza, że powoduje zarówno „zasilanie energią”, jak i ukierunkowanie zachowania. Ponadto badacze zauważyli, że omawiane zjawisko jest raczej wywoływane (ang. evoke) bardziej niż inicjowane (ang. initiate) bezpośrednio poprzez akt woli. Inspiracja obejmuje transcendencje codziennych ludzkich problemów lub ograniczeń. Thrash i Elliot używają pojęcia „wyzwalacz” (ang. trigger), aby opisać bodziec, który uruchamia inspirację (np. osoba, pomysł) oraz słowa cel (ang. target) do nazwania obiektu względem którego uruchamiana jest motywacja (np. osobisty cel, kreatywny produkt). Podobnie jak my powyżej (w części Definiowanie), również naukowcy dostrzegli dwa rodzaje inspiracji. Podzielili je jednak ze względu na źródła zjawiska: intrapsychiczne (wewnętrzne) lub środowiskowe (zewnętrzne). Inspiracja oparta na przyczynach intrapsychicznych to stan motywacyjny, który jest uruchamiany przez przekonujący pomysł lub „oświecenie” i skupiony na aktualizacji lub realizacji wytworzonej koncepcji. W przypadku powodów zewnętrznych, inspiracja może być wywoływana przez jakikolwiek czynnik w otoczeniu.
Jako ciekawostkę, warto zapoznać się z narzędziem Inspiration Scale (IS) zbudowanym przez Thrasha i Elliota, które mierzy siłę inspiracji w oparciu o 2 subskale: częstotliwości i intensywności.
http://wbu.gmu.edu/wp-content/uploads/The-Inspiration-Scale.pdf
Badania wykazały, że wyniki IS umożliwiają predykcję m.in.: otwartości na doświadczenie, motywacji do osiągania mistrzostwa zawodowego, kreatywności, postrzeganych kompetencji i autodeterminacji badanej osoby.
Inspirujące zarządzanie
Gdy mówimy o inspiracji często odnosimy się do zjawiska określanego w psychologii mianem „wglądu” (czyli nagłej, nieoczekiwanej zmiany percepcji problemu, prowadzącej do nowego, głębszego i pełniejszego rozumienia problemu), a także odkrycia powiązań (umożliwiających stworzenie nowej jakości), które wcześniej nie wydawały się nam oczywiste. Oznacza to, że inspiracja wiąże się bezpośrednio z tak pożądaną obecnie w biznesie innowacyjnością, można wręcz uznać, iż jest jej źródłem.
Podsumowując nasze rozważania i refleksje, zainspirowany zespół powinien być zmotywowany, pełen energii, otwarty na doświadczenia, pozytywnie nastawiony do otoczenia, tworzyć nowe rozwiązania i działać na zasadzie synergii. Czy nie brzmi to jak „drużyna marzeń”?
Pozostaje zatem kluczowe pytanie, które powinna zadać każda osoba zarządzająca ludźmi lub procesami HR w organizacji: co zrobić, aby taki zespół stworzyć?
Jack Zenger i Joseph Folkman w artykule „What Inspiring Leaders Do” (Harvard Business Review, Czerwiec 2013) na podstawie badań przeprowadzonych w firmie IBM wskazali zachowania charakterystyczne dla inspirujących szefów:
- Ustanawiają ze swoimi pracownikami elastyczne cele
- Spędzają czas rozwijając swoich podwładnych
- Angażują ludzi w działania wymagające dużego poziomu współpracy
- Zachęcają pracowników, aby byli bardziej innowacyjni
- Budują emocjonalną więź z pracownikami
- Tworzą jasną wizję
- Efektywnie się komunikują i przeznaczają na komunikację dużą ilość swojego czasu
- Są liderami zmiany
Zatem inspirowanie przez HR liderów do powyższych zachowań powinno przełożyć się na wysoki poziom inspiracji w całej organizacji.
Świąteczny odpoczynek
Mamy nadzieję, że udało nam się pokazać z czego wynika magia inspiracji. Odpocznijmy zatem w okresie świątecznym i otwórzmy się na otoczenie tak, aby jakiś „wyzwalacz” mógł uruchomić w nas motywację względem interesującego celu. Wróćmy do pracy w Nowym Roku zainspirowani i inspirujący dla innych.
