W nauce języków obcych istnieje wiele błędnych przekonań, które od lat utrzymują się wśród uczniów. Często powodują poczucie bezsilności i kradną motywację do działania, choć nie są poparte żadnym rzetelnym źródłem. Czasem to, co podpowiada nam intuicja, nie zawsze musi iść w parze ze skutecznością. Poniżej przedstawiamy najczęściej powtarzane mity, które zniechęcają do dalszej pracy – zupełnie bez powodu.

1. „Jestem za stary na naukę języka, jest już za późno”

Z punktu widzenia psychologii, pojemność pamięci wzrasta systematycznie w ciągu pierwszych dwóch dekad życia ludzkiego, ustala się na jednym poziomie w dekadzie trzeciej a zaczyna się zmniejszać w czwartej. Sprawna pamięć o dużej pojemności jest oczywiście czynnikiem sprzyjającym, dlatego warto zwiększać jej efektywność poprzez odpowiednie metody. Badania dowodzą, że najskuteczniejsze materiały dla dorosłych to te bazujące na skojarzeniach, dostarczające interesujących i praktycznych informacji o kulturze oraz codziennych sytuacjach. Ogromne znaczenie odgrywa tu również motywacja i determinacja ucznia.

Badania neurologiczne wskazują, że w niektórych dziedzinach dorośli radzą sobie nawet lepiej niż dzieci. Szczególnie w zakresie słownictwa i struktury języka starsze osoby uzyskują wyższe wyniki. I choć dzieci z większym prawdopodobieństwem są w stanie osiągnąć płynność podobną do tej cechującej język natywny – to dojrzali uczniowie, mając wypracowane sposoby uczenia się, doświadczenia życiowe i silną motywację, w efekcie szybciej uczą się języka.

Regularna nauka i zdobywanie wiedzy jest wręcz wskazana przez całe życie, aby utrzymać mózg w dobrej kondycji!

2. „Tylko wyjazd za granicę jest sposobem na szybką naukę”

Obcowanie z językiem na co dzień może bardzo przyspieszyć naukę. Szczególnie osoby na wyższych poziomach mogą odnieść więcej korzyści z przebywania w kraju, w którym mówi się w danym języku. Nie jest to jednak konieczne i nie gwarantuje sukcesu – jest to jedynie dodatkowy bodziec do nauki.

W nauce języka najważniejszy jest sposób, w jaki się uczymy, motywacja oraz zaangażowanie.

Językiem można otaczać się nawet w swoim miejscu zamieszkania. Pozwala to szybko poszerzyć słownictwo, „oswoić się” z jego brzmieniem i pozytywnie wpływa na akcent. Nawet na początku nauki, gdy obcojęzyczne materiały wydają się zbyt trudne, warto z nich korzystać. Im wcześniej zaczniesz obcować z żywym językiem, tym szybciej zobaczysz efekty. Obecnie na rynku istnieje wiele aplikacji i stron internetowych wspierających naukę. Warto też sięgać po bardziej tradycyjne formy – czasopisma, książki, filmy, audiobooki, a nawet piosenki. W kontakcie z nauczycielem dobrze jest kłaść nacisk na konwersacje, dzięki czemu proces nauki zbliża się do tej za granicą. Aktywne używanie języka można ćwiczyć udzielając się na forach internetowych, kontaktując się ze znajomymi mieszkającymi za granicą lub tzw. penfriendem.

3. „Nauka z native speakerem jest zawsze najlepszym rozwiązaniem”

Native speaker będzie miał perfekcyjną wymowę i może być dobrym rozwiązaniem, ale dla osoby na zaawansowanym poziomie, której praca skupia się już na uzyskaniu jak najlepszego akcentu. Pozostałym potrzebny jest ktoś, kto nie tylko zna język, ale jest w stanie wytłumaczyć nowe zagadnienia i objaśnić problematyczne tematy w zrozumiały sposób. Nauczyciel z wykształceniem kierunkowym zna w dodatku metody nauczania, wie, skąd mogą wynikać błędy i jak wygląda nauka z perspektywy ucznia. Native speakerzy po prostu „czują” język, więc często mają problem z dokładnym objaśnieniem poszczególnych zagadnień. Również założenie, że native speaker nie popełnia błędów, jest zupełnie mylne – wielu ludzi popełnia od czasu do czasu błędy ortograficzne lub językowe posługując się językiem ojczystym.

4. „Nie mam talentu językowego, więc nie jestem w stanie nauczyć się języka”

Tak naprawdę tylko nieliczni posiadają prawdziwy talent do nauki języka i są w stanie uczyć się dużo szybciej niż pozostali. Kluczowym elementem nauki jest jednak ilość włożonej pracy i wybór odpowiedniej dla siebie metody. Pozorny brak postępów w nauce wynika często z bariery językowej. Może ona wynikać z wielu czynników – nieśmiałości, obawy przed wyśmianiem, perfekcjonizmu. Wiedza językowa ucznia z barierą często bywa na przyzwoitym poziomie, ale lęk przed jej aktywnym używaniem sprawia, że czują się gorsi od innych. Każdy z pewnością zna osobę, która mimo często popełnianych błędów, sprawia wrażenie osoby płynnie posługującej się danym językiem. Aby poradzić sobie z blokadą, specjaliści polecają korzystanie z materiałów anglojęzycznych, myślenie po angielsku, a nawet… mówienie do siebie!

5. „Słuch muzyczny jest podstawą, aby uzyskać piękny akcent”

Osoby posiadające słuch muzyczny łatwiej przyswajają melodię języka i akcent. Słuch muzyczny pozwala zapamiętać słowa jako dźwięki i powtórzyć je – dokładnie w taki sposób, w jaki można nauczyć się utworu muzycznego. Owszem, pomaga to w zapamiętaniu i wyłapywaniu niuansów wymowy, ale nie ma większego wpływu na znajomość języka. Aby uzyskać podobny efekt można pracować nad wyćwiczeniem aparatu wymowy (zwłaszcza jeśli chodzi o głoski obce dla naszego języka) oraz skupić się na nauce fonetyki.

6. „Podręczniki do nauki języka są nudne i nieskuteczne – nowoczesny nauczyciel nie powinien z nich korzystać”

Obecnie panuje trend, aby rezygnować z podręczników do nauki języka. Wielu uczniów „skreśla” lektora, który podczas nauczania bazuje na wybranym wydawnictwie. Podręcznik kojarzy się ze staromodnym podejściem i brakiem pomysłu ze strony lektora. Być może wynika to z obawy przed nudą i brakiem postępów, których doświadczyliśmy w szkole. Podręczniki są jednak tworzone pod okiem profesjonalnych metodyków i nauczycieli. Pozwala on wyznaczyć ramę nauki, aby uczeń mógł konkretnie określić co już umie, a do czego warto wrócić. Ponadto w podręcznikach ćwiczy się zwykle wszystkie umiejętności językowe (mówienie, czytanie, słuchanie i pisanie). Przechodzenie z jednego rozdziału do drugiego oraz z niższego poziomu na wyższy, daje poczucie progresu i pozytywnie wpływa na motywację.

Korzystanie z handoutów i innych materiałów niepowiązanych ze sobą tematycznie nie gwarantuje więc sukcesu i nie powinno być kluczową kwestią w wyborze lektora.

Nauka języka obcego jest wyzwaniem, szczególnie na początku. Jest niewiele rzeczy, które można osiągać bez wysiłku i w bardzo krótkim czasie, więc i uczeniu się warto poświęcić odpowiednio dużo uwagi. Nie można oczekiwać, że wiedza przyjdzie sama. Im więcej pracy włożymy w naukę, tym lepsze będą jej efekty. Nie warto zrażać się porażkami i wierzyć w krążące stereotypy. Pozytywne nastawienie to też niezbędny czynnik efektywnej nauki!