Doskonalenie kompetencji pracowników przy użyciu nowoczesnych technologii to rozwiązanie coraz częściej stosowane przez wiele różnych organizacji. Aplikacje IT umożliwiają podnoszenie kwalifikacji ad hoc – w dogodnym dla użytkownika tempie, miejscu i czasie. Platformy te dają możliwość przyswajania nowych informacji, testowania poziomu ich zapamiętania oraz zastosowania nowo nabytych umiejętności w różnych sytuacjach. Należy jednak zauważyć, iż są to rozwiązania poszerzające głównie wiedzę pracowników i w wielu sytuacjach nadal nie zastąpią interakcji z człowiekiem (trenerem, mentorem etc.).

Jest to szczególnie ważne w obszarze nauki języków obcych, gdzie wiedza na temat danego systemu językowego nie jest równoznaczna z zastosowaniem jej w praktyce.

Bez widowni ani rusz

W kontekście języków obcych, wiedza będzie dotyczyć takich elementów jak znaczenie poszczególnych słów i budowanych z nich zwrotów, poprawna pisownia i wymowa, forma i znaczenie struktur gramatycznych, składnia, zasady łączenia zdań prostych w zdania złożone, itp.

Praktycznym przejawem powyższych elementów są umiejętności językowe, które możemy podzielić na dwie grupy: receptywne (rozumienie ze słuchu i umiejętność czytania ze zrozumieniem) oraz produktywne (wypowiedzi ustne i pisemne).

O ile nad wiedzą oraz umiejętnościami receptywnymi jesteśmy w stanie pracować samodzielnie, to ćwiczenie umiejętności produktywnych wymaga „widowni”, a może raczej audytorium lub czytelników – w zależności od tego, nad którą umiejętnością pracujemy. Osoba dorosła uczy się efektywnie, gdy m.in. rozumie wartość i znaczenie wykonywanych działań. Jeżeli zatem ma się wypowiedzieć w języku obcym, to komunikat ten powinien nieść ze sobą konkretny przekaz, wywołać jakiś skutek, reakcję. Zatem czy wypowiedź ustna, która nie trafia do autentycznego odbiorcy ma jakiś sens dydaktyczny? Czy pisanie raportu, którego nikt nie przeczyta, o którym nie będzie można podyskutować z czytelnikami to dobrze zainwestowany w naukę nakład pracy i czasu? Komunikacja jest procesem co najmniej dwustronnym, wymaga kontaktu nadawcy z odbiorcą, który rozumie komunikat oraz udziela odpowiedzi dopasowanych do kontekstu, a przede wszystkim adekwatnych na poziomie poznawczym i emocjonalnym. Oznacza to, iż na razie profesjonalnie prowadzący zajęcia lektor jest nie do zastąpienia. Oczywiście dopóki sztuczna inteligencja nie rozwinie wszystkich powyższych umiejętności 🙂

Dorośli indywidualiści

Co więcej, kolejnym warunkiem efektywnej nauki osób dorosłych jest adekwatność proponowanych treści do własnych potrzeb zawodowych lub osobistych, a także odwoływanie się do doświadczeń. Zaplanowane dla ”wszystkich” kursy online nie są w stanie odpowiedzieć na indywidualne pytania i potrzeby każdego słuchacza. Oczywiście na wielu platformach pracownicy mają możliwość dobierania materiału z puli do swoich umiejętności i preferencji, ale nawet takie rozwiązania nie zastąpią lektora, który w każdym momencie może stworzyć teksty i ćwiczenia realizujące w pełni cele słuchaczy. Brak możliwości zadania pytań i odpowiedniego, elastycznego doboru materiału to powód, dla którego pracownicy często zniechęcają się i rezygnują z nauki . W pewnym momencie poddają się i nikt nie jest w stanie pomóc im odzyskać dawnej motywacji oraz zapału, co stanowi problem dla finansującej szkolenia firmy, a co za tym idzie, dla działu HR.

Efektywne wsparcie

Nowe technologie w ramach nauki języków obcych możemy jednak wykorzystać jako skuteczne wsparcie w nabywaniu wiedzy językowej oraz ćwiczeniu umiejętności receptywnych. Dzięki dobrze dostosowanym platformom i aplikacjom, słuchacze mogą utrwalać to, czego nauczyli się na zajęciach, a także poszerzać słownictwo i wiadomości z zakresu gramatyki.  Dużym atutem takiego rozwiązania jest możliwość szybkiego sprawdzenia wyników ćwiczeń i powtarzania w dowolnym momencie materiału, który nadal wymaga pracy.

Patrząc zatem całościowo na proces nauki języków obcych, nowe technologie nie mogą zastąpić na razie „żywego” lektora. Warto jednak wzmocnić zajęcia poprzez samodzielne ćwiczenie nabywanych umiejętności, a w tym wypadku rozwiązania IT stanowią nieocenioną pomoc.